Sağlık Dersi 2. Dönem Performans Ödevi
Berru Güven 9-B 189
Hava Kirliliği
Çevre Kirliliği Nedir?
Çevre, ya da ekosistem, canlıların dünya üzerinde hayatlarını sürdürdüğü dış ortamdır. Çevrenin doğal olmayan bir şekilde insan eliyle bozulmasına çevre kirliliği denir. Çevre kirliliği; hava, su ve toprağa karışan maddeler sonucu canlılarına ve ekoistemlerine zarar verir. Son zamanlarda insan nüfusu hızla çoğalmaktadır ve doğru orantılı olarak çevre kirliliği de hızla artmaktadır.
Çevre kirliliği farklı kategorilerde incelenir:
• Su kirliliği
• Toprak kirliliği
• Hava kirliliği
• Ses kirliliği
• Işık kirliliği
• Radyoaktif kirlenme
Hava Kirliliği Nedir?
Atmosferdeki katı, sıvı veya gaz şeklindeki maddelerin insan sağlığına ve canlı hayatına zarar verecek miktarda atmosferde bulunmasıdır. Her yıl 4.2 milyon kişi hava kirliliği nedeniyle ölmektedir. Dünya popülasyonunun %91’i ise Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) belirlediği hava kalite standartlarının aşağısında bir hava kalitesi olan yerlerde yaşamaktadır. Metan gazı, karbonmonoksit, polen ve is gibi maddeler hava kirliliğine neden olabilir.
Hava Kirliliğinin Nedenleri
Yapay Nedenler
Sanayi kaynaklı nedenler:
• Sanayi tesislerinin kuruluşlarında yanlış yer seçimi,
• Çevrenin korunması açısından gerekli tedbirlerin alınmaması (baca arıtma sistemlerinin çalıştırılmaması, baca gazı emisyonlarının kontrol edilmemesi vb.)
• Enerji üreten yakma ünitelerinde yüksek kalorili yakıtların kullanılması
Trafik kaynaklı nedenler:
• Motorlu taşıtların havaya verdiği karbonmonoksit, hidrokarbon ve azot oksitler
Havaya karbonmonoksit salınımında motorlu taşıtlar ilk sırada gelmektedir. Nüfus artışı ve bununla beraber büyüyen otomativ sektörü, hava kirliliğinin başlıca nedenlerindendir. En büyük popülasyona sahip olan Çin, bu nedenle kirli bir atmosfere sahiptir. Çin’in başkenti Pekin’de daha önce mavi alarm verilmiş, ve insanlar maskeler ile sokağa çıkmak zorunluluğunda kalmıştır.
Isınmadan kaynaklı nedenler:
• Isınma amaçlı kükürt oranı yüksek kömürlerin kullanılması,
• Yanlış yakma tekniklerinin kullanılması
Nükleer kaynaklı nedenler:
• Santrallerden çıkan gazlar
Doğal Nedenler
• Yanardağ/volkan faaliyetleri,
• Tozlar,
• Orman yangınları
• Asit yağmurları nedeniyle ortaya çıkan sülfür dioksit
Hava Kirliliğinin Sonuçları ve İnsan Sağlığına Etkisi
• Astım, bronşit, üst solunum yolları, solunum yetersizliği, kalp krizleri, akciğer kanseri, kanser gibi hastalıklar
• Zehirlenmeler
• Ozon tabakasının incelmesi
• Canlı ve cansız varlıklar üstünde tahribat
• Sıcaklık değişimleri
• Küresel ısınma
• Sera etkisi
Hava Kirliliğini Azaltmak İçin Ne Yapılabilir?
• İnsanlar toplu taşımaya özendirilebilir.
• Kentlerde kömür yasaklanabilir.
• Yakıtlı araçlar yerine elektrikli araçlar kullanılabilir.
• Bilgilendirme amaçlı seminerler ya da okullarda eğitimler düzenlenilebilir.
Kaynakça:
https://www.who.int/airpollution/ambient/about/en/
http://www.wikizero.biz/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvw4dldnJlX2tpcmxpbGnEn2k
http://www.wikizero.biz/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvSGF2YV9raXJsaWxpxJ9p
https://www.nationalgeographic.com/environment/global-warming/pollution/
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/cin-de-hava-kirliligi-tehlikeli-boyuta-ulasti-uyarisi/1101339
http://www.yildiz.edu.tr/~kvarinca/Dosyalar/Yayinlar/dyayin004.pdf
https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/ambient-(outdoor)-air-quality-and-health
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder